Saparmyrat TUVAKBAYEV

            7 Şubat 2022

VLADİMİR PUTİN KREMLİN’DE FRANSA CUMHURBAŞKANI EMMANUEL MACRON İLE BİR ARAYA GELDİ

         Rusya ve Fransa Cumhurbaşkanları arasındaki görüşmeler beş saatten fazla sürdü ve neredeyse gece yarısına kadar devam etti.

         Vladimir Putin görüşmelerin başlangıcında iki ülke arasındaki ilişkileri genel olarak geliştirmek için Moskova ve Paris arasında iyi bir ortam yaratıldığını ifade etti. V. Putin ayrıca, Fransa’nın Avrupa güvenliğine ilişkin temel kararların geliştirilmesinde her zaman en etkili rolü oynadığını belirtti.

         Rus devlet başkanının basın sekreteri Dmitriy Peskov, Rusya Federasyonu için güvenlik garantileri konusu olan Ukrayna çevresindeki durumla bağlantılı olarak Avrupa’daki gerilim konusunun müzakerelerde ele alınacağını belirtti. Aynı zamanda, Kremlin sözcüsü durumun bir toplantıda belirleyici değişiklikler beklemekten daha çok karmaşık olduğunu kaydetti.

         Fransa Cumhurbaşkanı, görüşmelerin ardından düzenlediği basın toplantısında, gerilimi azaltma yollarının bazı önemli noktalarını tartıştığını ve bu konuları Kiev, Washington, AB ve NATO müttefikleriyle ele alacağını söyledi. Macron, bu noktaların ve yöntemlerin ne olduğunu açıklamadı ama bu tekliflerin kaderinin yakın gelecekte belirleneceğini kaydetti. Macron: “Önümüzdeki birkaç gün belirleyici olacak ve birlikte yapacağımız yoğun tartışmaları gerektirecektir.” Bununla ilgili Putin’den de hiçbir açıklama gelmedi. Putin: “Onun (Macron’un) fikirlerini, önerilerini açıklamak için sanırım daha erken, yine de, bu önerilerin daha sonraki ortak adımlarımızın temelini oluşturmakta oldukça mümkün olduğunu düşünüyorum.” ifadesinde bulundu.

         Fransa cumhurbaşkanı aynı zamanda Putin ile en önemli konularda – örneğin NATO’nun açık kapı ilkesiyle ilgili – anlaşmazlıkların devam ettiğini belirtti. Rusya, Kuzey Atlantik İttifakının Ukrayna’yı (ve Gürcistan’ı) kabul etmemeyi taahhüt etmesini talep ettiğini, ancak NATO ve onu arzulayan Doğu Avrupa ülkeleri, katılma veya katılmama konusunun belirli bir egemen ülke ve bloğun kendisi arasında kararlaştırılması gerektiğini belirterek bu talebi kararlılıkla reddettiğini beyan etti.

         Bu, son iki yıl içinde Rusya ve Fransa cumhurbaşkanları arasındaki ilk kişisel görüşmeydi. Putin ve Macron en son 2019 yazında, Fransız Başkanının Cote d’Azur’daki yazlık evinde yüz yüze görüşmüştü.

                   Paralel Görüşmeler

         Putin ve Macron ile eş zamanlı olarak, Ukrayna çevresindeki olaylar ABD Başkanı Joe Biden ve Almanya Şansölyesi Olaf Scholz tarafından Washington’da ele alındı.

         Görüşme sonrası Scholz, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması durumunda Batı yaptırımlarının çok sert olacağını ve Almanya’nın bu tür önlemlerin maliyetini çekmeye hazır olduğunu, ancak müttefiklerle birlikte hareket edeceğini söyledi.    Aynı zamanda Biden, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması durumunda ABD’nin “Kuzey Akım-2” doğalgaz boru hattı projesini durduracağını belirtti. Washington’un bunu nasıl yapabileceğini tam olarak belirtmedi, ancak gazetecilerden gelen bir soruya yanıt olarak, “Emin olun bunu yapabiliriz” dedi.

         Batılı ülkeler son aylarda Rus birliklerinin Ukrayna sınırlarında benzeri görülmemiş bir şekilde yoğunlaşmasından bahsetmektedir. ABD ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan, Rusya’nın her an Ukrayna’ya karşı askeri operasyonlara başlayabileceğini açıkladı.

         Rusya, Ukrayna’ya karşı askeri operasyon başlatma niyetinin olmadığını tekrarlıyor. Ancak Moskova, Batı’dan kendisine “güvenlik garantileri” vermesini talep ediyor.

            10 Şubat 2022

VLADİMİR PUTİN, KAZAKİSTAN CUMHURBAŞKANI KASIM-CÖMERT TOKAYEV İLE KREMLİN’DE BİR ARAYA GELDİ

         Devlet başkanları, ikili ilişkilerin gelişmesi için umutları ve bölgesel düzeyde temel etkileşim konularını tartıştı.

         İki ülkenin liderleri, kapsamlı temasların başarılı bir şekilde gelişmesini memnuniyetle kaydettiler ve siyasi, ekonomik, ticari, yatırım, kültürel ve insani bağları derinleştirme konusundaki karşılıklı isteklerini teyit ettiler. Rusya Devlet Başkanı ayrıca iki ülke arasında ekonomik işbirliğini geliştirme niyetini de açıkladı.

         Vladimir Putin KGAÖ’nün ortaya çıkan tehditlere etkili bir şekilde yanıt vermede, katılan devletlerin güvenliğini ve çıkarlarını korumada barışı koruma güçlerinin etkisini başarılı bir şekilde gösterdiğini dile getirdi.

         Görüşmede Kazakistan ve Rusya liderleri eğitim alanında işbirliğine özel önem verdi. Yüksek nitelikli mühendislik ve teknik personel talebi dikkate alınarak, “Bolaşak” programı kapsamında Kazakistan’daki önde gelen Rus üniversitelerinin şube ağının genişletilmesi ve Rusya’da uzman yetiştirilmesi konusunda anlaşmalara varıldı.

         Görüşmeler sonucunda eğitim, demiryolu taşımacılığı, dijitalleşme, uzay araştırmaları ve nükleer enerji alanında uzmanların yetiştirilmesi gibi bir dizi belgelere imza atıldı.

            12 Şubat 2022

VLADİMİR PUTİN, FRANSA CUMHURBAŞKANI EMMANUEL MACRON İLE TELEFON GÖRÜŞMESİ GERÇEKLEŞTİRDİ

         Fransa Cumhurbaşkanı’nın geçtiğimiz günlerde Moskova’ya gerçekleştirdiği ziyarette yapılan görüşmelerin devamı olarak, Rusya Federasyonu’nun güvenliği için uzun vadeli yasal garantilerin sağlanması ve Emmanuel Macron’un Ukrayna, ABD ve bir dizi Avrupa ülkesi Başkanları ile yaptığı görüşmeler de dâhil olmak üzere Ukrayna içi çatışma sorunun çözümündeki çıkmazın aşılmasına ilişkin konularda derin görüş alışverişinde bulunuldu.

         Vladimir Putin, ABD ve NATO’nun bilinen Rus girişimlerine somut bir yanıt vermediğine bir kez daha dikkat çekti. Önde gelen Batılı ülkelerin Kiev makamlarını Minsk anlaşmalarını uygulamaya itme konusundaki isteksizliği de vurgulandı ve bu, 10 Şubat’ta Berlin’de Normandiya formatındaki devletlerin liderlerinin siyasi danışman istişarelerinin başarısız raundu olarak bir kez daha kendini gösterdiğini belirtti.

         Vladimir Putin ve Emmanuel Macron ayrıca, bu ülkenin modern silahlarla geniş çapta doldurulması altında Ukrayna’ya yönelik bir Rus “işgali” olarak idda edilen kışkırtıcı spekülasyonlarla ilgili durumu ve Ukrayna güçlerinin Donbass’ta olası saldırgan eylemleri için ön koşulları yarattığını konuştu. Bu konuların Rus-Fransız diyaloğunun görüş alanında bundan sonra da en üst düzeyde tutulması kararlaştırıldı.

         Ayrıca İran nükleer programına ilişkin Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın korunması ve tam olarak uygulanması konusuna da değinildi.

         12 Şubat 2022

TÜRKMENİSTAN’DA OLAĞANÜSTÜ CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ YAPILACAK

         Türkmenistan Merkez Seçim Komisyonu başkan yardımcısı Bezirgen Karaev, RIA Novosti’ye verdiği demeçte, Türkmenistan’da erken cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 12 Mart’ta yapılacağını ifade etti.

         Cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhamedov, Halk Maslahatı’nın (meclisin üst kanadı) olağanüstü toplantısında, devleti yönetmede genç liderlere yer verilmesi gerektiğini açıkladı.

         B. Karaev, “Türkmenistan Cumhurbaşkanı’nın talimatı doğrultusunda, ülkenin Merkez Seçim Komisyonu 12 Mart’ta yapılacak erken cumhurbaşkanlığı seçimlerinin hazırlıklarına başladı.” dedi.

         Türkmenistan’da en son cumhurbaşkanı seçimleri 2017’de yapıldı, bir sonraki seçimler ise 2024’te yapılacaktı.

            12 Şubat 2022

RUSYA DIŞİŞLERİ BAKANI SERGEY LAVROV İLE ABD DIŞİŞLERİ BAKANI E. BLİNKEN ARASINDA TELEFON GÖRÜŞMESİ GERÇEKLEŞTİ

         12 Şubat’ta ABD’nin girişimiyle Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile ABD Dışişleri Bakanı E. Blinken arasında telefon görüşmesi gerçekleşti.

         Lavrov, ABD ve müttefikleri tarafından Ukrayna’ya yönelik başlatılan “Rus saldırganlığı” propaganda kampanyasının kışkırtıcı hedefler izlediğini, Kiev’deki yetkilileri Minsk anlaşmalarını sabote etmeye ve “Donbass sorununu” güçle çözmeye yönelik zararlı girişimlere teşvik ettiğini vurguladı.

         Rusya Dışişleri Bakanı, Washington ve Brüksel’in Rus-Amerikan anlaşmasının taslaklarına ve NATO ile Rus tarafının sunduğu güvenlik garantileri anlaşmasına tepkisi, başta ittifakın genişletilmemesi ve Rus sınırları yakınında saldırı silahı sistemlerin konuşlandırılmaması olmak üzere Rusya için kilit hükümleri görmezden geldiğini belirtti. Sergey Lavrov, Avrupa-Atlantik bölgesinde güvenliğin bölünmezliği konusunda en üst düzeyde alınan taahhütleri ihlal eden eylemlerin kabul edilemez olduğunu hatırlattı.

         Dışişleri bakanları, ikili ilişkilerin bazı güncel konularına da değindi.

                   KAYNAK

            Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanlığı resmi internet sitesi http://kremlin.ru/

            Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı resmi internet sitesi https://www.akorda.kz/ru

            Beyaz Rusya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı resmi internet sitesi https://president.gov.by/ru

            TDH Türkmenistan Devlet Haber Ajansı https://tdh.gov.tm/tk

            Türkmenistan: Altın Asır internet gazetesi https://turkmenistan.gov.tm/tk

            Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı resmi internet sitesi https://mid.ru/ru/

            TASS haber ajansı https://tass.ru/

            BBC Russian https://www.bbc.com/russian

            RIA Novosti haber ajansı https://ria.ru/

            Sputnik Radio https://radiosputnik.ria.ru/